4 lutego 2019 r.
W czasie ostatniego posiedzenia Rady Wydziału Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego (23 stycznia br.) miała miejsce uroczystość wręczenia profesor Marii Jakowickiej medalu „Za zasługi dla rozwoju polskiej pedagogiki" Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. W obecności prof. Wojciecha Strzyżewskiego, prorektora UZ i dr hab. Marka Furmanka, prof. UZ - dziekana Wydziału –w imieniu władz KNP PAN medal wręczyła dr hab. Ewa Bochno, prof. UZ. Wyróżniona Profesor należy do grona znakomitych nestorów polskiej pedagogiki wczesnoszkolnej.
Prof. M. Jakowicka urodziła się 25 sierpnia 1929 r. w Rąbczynie. W 1945 r. rozpoczęła naukę w Liceum Pedagogicznym w Wągrowcu, a po jego ukończeniu w 1948 r. podjęła pracę nauczycielską w Szkole Podstawowej w Pszczewie koło Międzyrzecza, a następnie w Liceum Pedagogicznym w Gorzowie Wielkopolskim. W 1952 r. podjęła studia na kierunku pedagogika z językiem polskim na Uniwersytecie Warszawskim, w 1958 r. uzyskując stopień magistra pedagogiki. W tamtym okresie studia pedagogiczne były dwukierunkowe. Można było je łączyć np. z historią, filologią czy psychologią.
W 1968 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu otrzymała stopień naukowy doktora nauk humanistycznych za dysertację pt. Wpływ praktyk pedagogicznych na kształtowanie się osobowości nauczycieli. Dwa lata później podjęła pracę w Wyższym Studium Nauczycielskim w Słupsku na stanowisku starszego wykładowcy, a w 1971 r. przeniosła się do pracy w Wyższej Szkole Nauczycielskiej, a następnie do Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze. Z tą uczelnią była związana do 2016 r.
W 1972 r. została powołana na stanowisko docenta WSP w Zielonej Górze. W 1978 r. habilitowała się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie całokształtu dorobku naukowego oraz monografii naukowej pt. "Uwarunkowania funkcjonowania szkół środowiskowych w średnim mieście . Tytuł naukowy profesora otrzymała w 1985 r., a stanowisko profesora zwyczajnego w 1991 r.
W latach 1990-1999 prof. Maria Jakowicka kształciła dodatkowo kadry nauczycielskie oraz naukowe w różnych uczelniach, m.in. w: Uniwersytecie Szczecińskim w Szczecinie (1988-1993); Uniwersytecie Technicznym w Cottbus (1991-1992); Uniwersytecie Brandenburskim - w Instytucie Pedagogiki w Cottbus (1991-1992), Wyższej Szkole Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie (od 1994 r., do chwili obecnej).
W czasie ostatniego posiedzenia Rady Wydziału Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego (23 stycznia br.) miała miejsce uroczystość wręczenia profesor Marii Jakowickiej medalu „Za zasługi dla rozwoju polskiej pedagogiki" Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. W obecności prof. Wojciecha Strzyżewskiego, prorektora UZ i dr hab. Marka Furmanka, prof. UZ - dziekana Wydziału –w imieniu władz KNP PAN medal wręczyła dr hab. Ewa Bochno, prof. UZ. Wyróżniona Profesor należy do grona znakomitych nestorów polskiej pedagogiki wczesnoszkolnej.
Prof. M. Jakowicka urodziła się 25 sierpnia 1929 r. w Rąbczynie. W 1945 r. rozpoczęła naukę w Liceum Pedagogicznym w Wągrowcu, a po jego ukończeniu w 1948 r. podjęła pracę nauczycielską w Szkole Podstawowej w Pszczewie koło Międzyrzecza, a następnie w Liceum Pedagogicznym w Gorzowie Wielkopolskim. W 1952 r. podjęła studia na kierunku pedagogika z językiem polskim na Uniwersytecie Warszawskim, w 1958 r. uzyskując stopień magistra pedagogiki. W tamtym okresie studia pedagogiczne były dwukierunkowe. Można było je łączyć np. z historią, filologią czy psychologią.
W 1968 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu otrzymała stopień naukowy doktora nauk humanistycznych za dysertację pt. Wpływ praktyk pedagogicznych na kształtowanie się osobowości nauczycieli. Dwa lata później podjęła pracę w Wyższym Studium Nauczycielskim w Słupsku na stanowisku starszego wykładowcy, a w 1971 r. przeniosła się do pracy w Wyższej Szkole Nauczycielskiej, a następnie do Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze. Z tą uczelnią była związana do 2016 r.
W 1972 r. została powołana na stanowisko docenta WSP w Zielonej Górze. W 1978 r. habilitowała się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie całokształtu dorobku naukowego oraz monografii naukowej pt. "Uwarunkowania funkcjonowania szkół środowiskowych w średnim mieście . Tytuł naukowy profesora otrzymała w 1985 r., a stanowisko profesora zwyczajnego w 1991 r.
W latach 1990-1999 prof. Maria Jakowicka kształciła dodatkowo kadry nauczycielskie oraz naukowe w różnych uczelniach, m.in. w: Uniwersytecie Szczecińskim w Szczecinie (1988-1993); Uniwersytecie Technicznym w Cottbus (1991-1992); Uniwersytecie Brandenburskim - w Instytucie Pedagogiki w Cottbus (1991-1992), Wyższej Szkole Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie (od 1994 r., do chwili obecnej).
W swoim bogatym dorobku naukowym posiada 238 publikacji - z tego: 32 zagraniczne oraz 206 krajowych. Jej dokonania naukowe obejmują takie zakresy badań pedagogicznych jak: pedeutologia, w tym głównie problematyka kształtowania się osobowości nauczyciela w procesie kształcenia zawodowego; pedagogika społeczna, w ramach, której skupiała się na średnim mieście jako środowisku wychowawczym i pedagogika wczesnoszkolna z uwzględnieniem polityki oświatowej i pedagogiki szkolnej.
Wśród najważniejszych rozpraw warto wymienić:
- Uwarunkowania funkcjonowania szkół środowiskowych w średnim mieście, Zielona Góra 1978;
- Wzbogacanie doświadczeń uczniów klas początkowych w kontaktach ze środowiskiem, WSiP, Warszawa 1983;
- Współdziałanie szkół ze środowiskiem średniego miasta. Raport z badań, Zielona Góra 1985, s. 101. Warunki funkcjonowania szkoły w środowisku wiejskim. Raport z badań, Zielona Góra 1985, s. 68. (współautorstwo) Funkcje szkoły środowiskowej w systemie wychowania równoległego. Edukacja równoległa w polskim systemie oświaty, red. E. Trempała, T. I., Bydgoszcz 1985;
- Warunki wychowawcze środowiska miejskiego, [w:] Pedagogika i Psychologia, red. M. Jakowicka, Zielona Góra 1986;
- Twórcza aktywność uczniów klas początkowych, red. M. Jakowicka, J. Kujawiński, Zielona Góra 1989;
- Pedagogiczne aspekty paktów praw człowieka i konwencji praw dziecka. Red.: M. Jakowiecka, K. Stech. Zielona Góra 2000;
- Reforma edukacji w procesie jej wprowadzania. red.: M. Jakowicka, Wyd. WSP TWP Warszawa 2003.
- Edukacja ogólnotechniczna na przełomie XX i XXI wieku. red.: M. Jakowicka, K.Uździcki. Impuls Kraków 2003.
Prof. Maria Jakowicka recenzowała osiągnięcia naukowe w 7 przewodach habilitacyjnych oraz 41 dysertacji doktorskich z pedagogiki, które powstawały nie tylko na Uniwersytecie Zielonogórskim, ale także na Uniwersytecie Gdańskim, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytecie Łódzkim, w WSP w Bydgoszczy, na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie i na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Prof. Maria Jakowicka była powoływana przez Centralną Komisję Do Spraw Stopni i Tytułów w roli superrecenzentki osiągnięć naukowych kandydatów do tytułu naukowego profesora (8) czy przy zatwierdzaniu uchwał rad wydziałów o nadanie stopnia doktora habilitowanego (9). Wypromowała 6 doktorów nauk humanistycznych w dyscyplinie pedagogika.
W swoim bogatym dorobku naukowym posiada 238 publikacji - z tego: 32 zagraniczne oraz 206 krajowych. Jej dokonania naukowe obejmują takie zakresy badań pedagogicznych jak: pedeutologia, w tym głównie problematyka kształtowania się osobowości nauczyciela w procesie kształcenia zawodowego; pedagogika społeczna, w ramach, której skupiała się na średnim mieście jako środowisku wychowawczym i pedagogika wczesnoszkolna z uwzględnieniem polityki oświatowej i pedagogiki szkolnej.
Wśród najważniejszych rozpraw warto wymienić:
- Uwarunkowania funkcjonowania szkół środowiskowych w średnim mieście, Zielona Góra 1978;
- Wzbogacanie doświadczeń uczniów klas początkowych w kontaktach ze środowiskiem, WSiP, Warszawa 1983;
- Współdziałanie szkół ze środowiskiem średniego miasta. Raport z badań, Zielona Góra 1985, s. 101. Warunki funkcjonowania szkoły w środowisku wiejskim. Raport z badań, Zielona Góra 1985, s. 68. (współautorstwo) Funkcje szkoły środowiskowej w systemie wychowania równoległego. Edukacja równoległa w polskim systemie oświaty, red. E. Trempała, T. I., Bydgoszcz 1985;
- Warunki wychowawcze środowiska miejskiego, [w:] Pedagogika i Psychologia, red. M. Jakowicka, Zielona Góra 1986;
- Twórcza aktywność uczniów klas początkowych, red. M. Jakowicka, J. Kujawiński, Zielona Góra 1989;
- Pedagogiczne aspekty paktów praw człowieka i konwencji praw dziecka. Red.: M. Jakowiecka, K. Stech. Zielona Góra 2000;
- Reforma edukacji w procesie jej wprowadzania. red.: M. Jakowicka, Wyd. WSP TWP Warszawa 2003.
- Edukacja ogólnotechniczna na przełomie XX i XXI wieku. red.: M. Jakowicka, K.Uździcki. Impuls Kraków 2003.
Prof. Maria Jakowicka recenzowała osiągnięcia naukowe w 7 przewodach habilitacyjnych oraz 41 dysertacji doktorskich z pedagogiki, które powstawały nie tylko na Uniwersytecie Zielonogórskim, ale także na Uniwersytecie Gdańskim, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytecie Łódzkim, w WSP w Bydgoszczy, na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie i na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Prof. Maria Jakowicka była powoływana przez Centralną Komisję Do Spraw Stopni i Tytułów w roli superrecenzentki osiągnięć naukowych kandydatów do tytułu naukowego profesora (8) czy przy zatwierdzaniu uchwał rad wydziałów o nadanie stopnia doktora habilitowanego (9). Wypromowała 6 doktorów nauk humanistycznych w dyscyplinie pedagogika.
W toku pracy akademickiej pełniła w macierzystej uczelni szereg funkcji: od kierownika Zakładu Dydaktyki (WSP w Zielonej Górze w latach 1971-1999), przez bycie dziekanem Wydziału Pedagogicznego WSP w Zielonej Górze (1973-1978; 1984-1987), dyrektorem Instytutu Pedagogiki i Psychologii WSP w Zielonej Górze (1978-1999) po funkcję prorektor WSP w Zielonej Górze (1979-1981).
Niezależnie od aktywności organizacyjnej w Alma Mater pełniła szereg funkcji kluczowych dla kształcenia kadr akademickich z pedagogiki w skali kraju, była bowiem członkiem m.in. Rady Naukowej Instytutu Badań Pedagogicznych w Warszawie (1986-1990); Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (1982-1985), Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Kadr Naukowych (1987-1990), Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN (1984-1999); Głównej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Specjalizacji Zawodowej w Warszawie (1985- 1989), Rady Naukowej Centralnego Ośrodka Metodycznego Studiów Nauczycielskich przy WSP w Krakowie (1982-1999), Krajowej Rady Postępu Pedagogicznego (1976-1987), Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego (1989-1994) i Rady Naukowej Instytutu Kształcenia Nauczycieli w Warszawie (1986-1990). Zasiadała w radach naukowych periodyków: „Zbiorcza Szkoła Gminna” (1974-1982), „Życia Szkoły” (1983-1997); „Ruch Pedagogiczny” (1984-1994) i „Nauczyciel i Wychowanie” (1996-1999).
Tak znacząca uczona nie spotkała się w okresie transformacji ustrojowej z wyróżnieniem, nie otrzymała żadnego odznaczenia czy orderu. Komitet Nauk Pedagogicznych PAN pamiętając o dokonaniach naukowych w polskiej pedagogice postanowił wyróżnić Panią Profesor medalem wyrażając zarazem głęboką wdzięczność za tak wspaniałą, kilkudziesięcioletnią służbę w kształceniu nauczycieli, pedagogów i kadr akademickich w Polsce oraz poza granicami naszego kraju.
Fot. Agnieszka Olczak.
(Powyższy artykuł pochodzi z bloga http://sliwerski-pedagog.blogspot.com/ prof. Bogusława Śliwerskiego, który od 2011 r. przewodniczy Komitetowi Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk. Publikujemy go za zgodą autora)
