10 listopada 2015 r.
W dniach 18-19 listopada 2015 r. na Uniwersytecie Zielonogórskim odbędzie się Międzynarodowa Konferencja Naukowa Pokój/wojna - humanistyka wobec wyzwań współczesności. Organizatorami tego wydarzenia są: Instytut Filozofii, Instytut Filologii Polskiej i Instytut Politologii Wydziału Humanistycznego we współpracy z Państwowym Uniwersytetem im. Iwana Franki w Żytomierzu, Regionalnym Ośrodkiem Debaty Międzynarodowej oraz Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej w Zielonej Górze.
Konferencja zostanie otwarta w środę (18 listopada) o godz. 13.50 w auli Biblioteki Uniwersyteckiej przy al. Wojska Polskiego 71.
Natomiast w czwartek (19 listopada), o godz. 9.00 odbędzie się debata pt. Współczesne oblicza wojny, którą poprowadzi Iwona Szablewska - dyrektor Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Zielonej Górze.
O konferencji:
Żyjemy w świecie wojen i konfliktów. W ostatnim czasie to stwierdzenie przestało być tylko sloganem. Wydarzenia dziejące się w ostatnich latach na Bliskim Wschodzie, w Afryce czy na Ukrainie uprzytamniają, zwłaszcza mieszkańcom Europy Wschodniej i Środkowo-Wschodniej, że świat drugiej dekady XXI wieku nie jest miejscem bezpiecznym, a scenariusz rozwoju kultury i cywilizacji wcale nie musi zawierać nadziei na pokój.
Zmieniająca się sytuacja społeczno-polityczna stawia pod znakiem zapytania dotychczas wypracowany ład międzynarodowy, a kultywowane dotychczas, szczególnie w zachodniej Europie, wartości wymagają reorientacji myślenia na temat bezpieczeństwa, postępu, solidaryzmu, uniwersalizmu kulturowego, cywilizacyjnej jedności/wspólnoty. Ów kryzys stanowi szczególne wyzwanie dla humanistyki – dziedziny, która w źródłowej refleksji wszystkich swych dyscyplin ukierunkowana jest na ochronę podstaw ludzkiego istnienia, a tym samym na obronę wizji świata, któremu patronuje hasło „pokój”.
Jak humanistyka odpowiada na wyzwania rzeczywistości, która jest w coraz większym stopniu zagrożona wojną? Czy pozwala zrozumieć zawiłe procesy prowadzące do przemocy? Czy i jak pomaga rozwijać postawy pozwalające na konstruktywne, pokojowe rozwiązywanie konfliktów? Jak diagnozuje wojnę i w jaki sposób zachęca do działań na rzecz pokoju? Czy może oferować namysł i refleksję, której stawką jest przyszłość? To tylko niektóre z pytań, na które uczestnicy konferencji będą szukać odpowiedzi.
Podczas konferencji, której celem jest interdsycyplinarna analiza zjawisk związanych z narastającym zagrożeniem wojną, naukowcy będą przyglądać się wszystkim wyżej sygnalizowanym kwestiom oraz rozważać wszelkie aspekty zagadnień „wojny” i „pokoju”. Jak mówią organizatorzy: Nie łudzimy się, że humanistyka może zmienić bieg zdarzeń współczesnego świata, ufamy jednak, że ma możliwości, by nań oddziaływać, m.in. poprzez diagnozowanie sytuacji, rozpoznawanie ukrytych pod powierzchnią zjawisk, interpretację społeczno-politycznych procesów, przy czym istotną rolę odgrywa tu sfera symboliczna zawarta w wytworach kultury.
Tematyka referatów obejmuje m.in. takie obszary badawcze, jak:
- antropologia pokoju i wojny,
- filozofia pokoju,
- etyczne aspekty bezpieczeństwa i pokoju,
- polemologia,
- uchodźcy wojenni,
- funkcjonowanie organizacji międzynarodowych odpowiedzialnych za utrzymanie pokoju na świecie,
- idee pokoju i bezpieczeństwa w historii, polityce, filozofii i literaturze,
- siła i przemoc kontra koncyliacja i zasada nonviolence w polityce,
- konflikty zbrojne i terroryzm międzynarodowy,
- idee pacyfistyczne i wojenne w tekstach literackich,
- literatura na usługach wojny/pokoju,
- utwór literacki jako źródło wyobrażeń dotyczących wojny i pokoju,
- wojna i pokój jako motyw literacki, topika wojenna,
- związek tematyki wojennej z konstrukcją bohatera i świata przedstawionego utworu,
- wojna/pokój w mediach.
Program konferencji:
18 listopada 2015 r.
Miejsce obrad: Aula Biblioteki Uniwersyteckiej, Al. Wojska Polskiego 71
Godz. 13.50 – Otwarcie Konferencji
Obrady plenarne – cz. I
Prowadzący: dr hab. Roman Sapeńko, prof. UZ, Instytut Filozofii, Uniwersytet Zielonogórski
14.00 - 14.20
1 - Rola działaczy kultury i sztuki w wojennym konflikcie na Wschodzie Ukrainy/Роль деятелей культуры и искусства в военном конфликте на востоке Украины
Prof. Nikołaj Browko, Narodowa Akademia Muzyczna Ukrainy, Kijów, Ukraina
14.20 - 14.40
2 - Kryzys na Ukrainie: specyfika dyskursu politycznego i świadomości/Кризис в Украине: особенности политического дискурса и сознания
Prof. Irina Wilczyńska, Kijowski Narodowy Uniwersytet Kultury i Sztuki, Kijów, Ukraina
14.40 - 15.00
3 - Strategie przetrwania. Polska filozofia w czasie II wojny światowej
Dr hab. Stefan Konstańczak, prof. UZ, Uniwersytet Zielonogórski
15.00 - 15.20
4 - Studium wybranych aspektów konfliktu w przestrzeni gier komputerowych
Dr hab. inż. Sławomir Nikiel, prof. UZ, Uniwersytet Zielonogórski
Dyskusja
Przerwa kawowa 15.40 - 16.00
Obrady plenarne – cz. II
Prowadzący: dr hab. Jarosław Macała, prof. UZ, Instytut Politologii, Uniwersytet Zielonogórski
16.00 - 16.20
5 - Pokój w wypowiedziach Jana Pawła II na podstawie wypowiedzi wygłaszanych podczas Światowych Dni Modlitw o Pokój w Asyżu
Dr hab. Anastazja Seul, Uniwersytet Zielonogórski
16.20 - 16.40
6 - Hektor w bratobójczej walce. Heroiczne wzorce w kilku antycznych narracjach o wojnach domowych
Dr Mariusz Plago, Uniwersytet Wrocławski
16.40 - 17.00
7 - Uchodźcy w Polsce. Problemy metodologiczne i etyczne w ujęciu zjawiska
Dr Joanna Janiszewska, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
17.00 - 17.20
8 - Bezradność. Polska proza wobec II wojny światowej
Dr hab. Dariusz Kulesza, prof. UwB, Uniwersytet w Białymstoku
17. 20 - 17.40
9 - Michaela Walzera teoria wojny sprawiedliwej
Dr Agnieszka Szczap, Uniwersytet Zielonogórski
Dyskusja. Zakończenie obrad
Godz. 19.30 – Uroczysta kolacja
19 listopada 2015 r.
Miejsce obrad: Galeria Biblioteki Uniwersyteckiej, Al. Wojska Polskiego 71
Godz. 9.00 - 10.30 – Debata pt. Współczesne oblicza wojny
Prowadząca: Iwona Szablewska - Dyrektor Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Zielonej Górze
Godz. 10.30 - 11.00 – Przerwa kawowa
Panel I - Filozoficzny
Godz. 11.00 - 13.45
Miejsce obrad: Aula Biblioteki Uniwersyteckiej, Al. Wojska Polskiego 71
Prowadzący: dr hab. Stefan Konstańczak, prof. UZ, Instytut Filozofii, Uniwersytet Zielonogórski
1. Tolerancja/atolerancja w warunkach konfliktu wojennego a problem artystycznej racjonalności świata/«Толерантность/интолерантность» в условиях военного конфликта и проблема художественной рациональности мифа
Prof. Eliena Poliszczuk, Państwowy Uniwersytet w Żytomierzu, Ukraina
2. Michał Bakunin – apostoł zniszczenia?
Mgr Katarzyna Turonek-Ostrowska, Uniwersytet Zielonogórski
3. Filozofowanie jako „stan wojny”. Uwagi metafilozoficzne, metodologiczno-heurystyczne i historyczno-filozoficzne
Mgr Antoni Płoszczyniec, Uniwersytet Wrocławski
4. Polifurkacja cywilizacji: świat człowieka w czasie wojny i pokoju/Полифуркация цивилизации: жизненный мир человека в войне и в мире
Prof. Natalia Żukowa, Instytut Kulturoznawstwa Narodowej Akademii Sztuki Ukrainy, Kijów, Ukraina
5. Wojna a media na przykładzie konfliktu Ukraina–Rosja
dr hab. Roman Sapeńko, prof. UZ, Uniwersytet Zielonogórski
6. Muzeum jako propagator pamięci zbiorowej w warunkach konfliktu zbrojnego na wschodzie Ukrainy/Музей как выразитель коллективной памяти в условиях вооруженного конфликта на востоке Украины
Maria Czumak, doktorantka Instytutu Sztuki, Folklorystyki i Etnologii im. M. Rylskiego NANU, Kijów, Ukraina
Dyskusja
Panel II – Literaturoznawczy
Godz. 11.00 - 13.45
Miejsce obrad: Aula A, al. Wojska Polskiego 69
Prowadzący: dr hab. Dariusz Kulesza, prof. UwB, Uniwersytet w Białymstoku
1. Portrety czeczeńskich bojowników w reportażach Wojciecha Jagielskiego
Dr Katarzyna Sokołowska, Uniwersytet w Białymstoku
2. W imieniu Kobiet Podziemnych, czyli odwołania do topiki wojennej w pisarstwie Sylwii Chutnik
Mgr Bożena Fąfara, Uniwersytet Rzeszowski
3. Człowiek w wojennych przestrzeniach. Topika wojny w prozie Piotra Guzego
Mgr Marcelina Janisz, Uniwersytet Rzeszowski
4. Literackie świadectwa czasu wojny. Rzeczy, które nieśli Tima O’Briena i Daleka północ Alfreda Rogalskiego.
Mgr Marta Adaśko, Uniwersytet Jagielloński
5. „Oblicze wojny” jako odpowiedź ukraińskiej artystki Darii Marczenko na rosyjsko-ukraiński konflikt/”Лицо войны” как ответ украинского художника Дарьи Марченко на русско-украинский военный конфликт
Mgr Inna Isniuik, Państwowy Uniwersytet w Żytomierzu, Ukraina
6. Ironia i patos w polskiej poezji o Zagładzie
Mgr Anna Hajduk, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
7. „Zawód totalny”. Wkład korespondenta wojennego w objaśnianie rzeczywistości
Mgr Aleksandra Bączek, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
8. Wojna i poezja. Krąg Stefana Georga i "Tajne Niemcy"/War and poetry. The circle of Stefan George and the "Secret Germany"
Dr Giancarlo Lacchin, Uniwersytet w Mediolanie, Włochy
Panel III - Politologiczny
Godz. 11.00 - 13.45
Miejsce obrad: Aula H, al. Wojska Polskiego 71 A
Prowadzący: dr hab. Ryszard Michalak, Instytut Politologii, Uniwersytet Zielonogórski
1. Wojna i bezpieczeństwo w warunkach globalizacji
Dr Jadwiga Błahut-Prusik, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
2. Antywojenne założenia geopolityki krytycznej
Dr Tomasz Klin, Uniwersytet Wrocławski
3. Historia w służbie polityki – wykorzystanie polityki historycznej do legitymizacji rosyjskiej agresji na Ukrainę
Dr Przemysław Mazur, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
4. Reżim ustrojowy, jako determinant obrony państwa. Analiza zagadnienia na przykładzie PRL i III RP
Dr Paweł Skorut, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
5. Ameryka Łacińska – ziemia nadziei czy przeklęta?
Dr Ryszard Gaj, Uniwersytet w Białymstoku
6. Wojna jako forma przemocy w czasie socjalnych transformacji/Война как форма насилия в период социальных трансформаций
Dr Wadim Ślusar, Państwowy Uniwersytet w Żytomierzu, Ukraina
7. Czy na Bliskim Wschodzie możliwy jest trwały pokój?
Mgr Beata Belica, Wyższa Szkoła Komunikacji Społecznej w Gdyni
8. Wojny futbolowe w Hiszpanii przedłużeniem polityki?
Mgr Wioletta Huzar, Uniwersytet Zielonogórski
Dyskusja
Panel IV – Wojna w kulturze popularnej
Godz. 11.00 – 13.45
Miejsce obrad: sala seminaryjna 212 (2 p.) Biblioteki Uniwersyteckiej, Al. Wojska Polskiego 71
Prowadzący: dr hab. Bogdan Trocha, prof. UZ, Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Zielonogórski
1. Wizualne praktyki wojny: sytuacja modernizmu i postmodernizmu/Визуальные практики войны: ситуация Модерна и Постмодерна
Prof. Eliena Pawłowa, Kijowski Narodowy Uniwersytet im T. Szewczenki, Kijów, Ukraina
2. Różne sposoby mówienia o pokoju. Idee pacyfistycznie w filmowych komediach
Mgr Alicja Skowronek, Uniwersytet Szczeciński
3. Kodeksy etyczne robotów bojowych
Dr Rafał Kopeć, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
4. Cywilizacja agresji a media
Mgr Julita Oparska, Uniwersytet Zielonogórski
5. Zabawa w wojnę – reprezentacje wojny w grach komputerowych
Dr Marcin Sieńko, Uniwersytet Zielonogórski
6. Rola współczesnych gier w kształtowaniu postawy militarystycznej
Mgr Kamil Kleszczyński, Uniwersytet Zielonogórski
7. Okropności wojny - nowoczesne formy estetyzacji okrucieństwa
Dr Artur Pastuszek, Uniwersytet Zielonogórski
Godz. 14.00 - 14.45 – Obiad, Restauracja „Rabarbar”, Budynek Główny, Al. Wojska Polskiego 69, parter
Panel I - Filozoficzny, cz. 2
Godz. 15.00 - 17.45
Prowadzący: dr hab. Tomasz Mróz, Instytut Filozofii, Uniwersytet Zielonogórski
1. Problem „wojny i pokoju: refleksja egzystencjalno-kulturologiczna/ Проблема «войны и мира»: экзистенциально-культурологические рефлексии
Doc. Łarisa Babuszka, Narodowy Uniwersytet Technologii Żywienia, Kijów, Ukraina
2. Alberta Schweitzera koncepcja pokoju jako wypływająca z idei czci dla życia
Mgr Dorota Brylla, Uniwersytet Zielonogórski
3. „Cywilizacja na ławie oskarżonych”. Problematyka wojny i pokoju w filozofii Leszka Kołakowskiego.
Mgr Renata Merda, Uniwersytet Zielonogórski
4. Anarchokomunizm jako pokojowa wizja społeczeństwa w twórczości Piotra Kropotkina
Mgr Angelina Weimann, Uniwersytet Zielonogórski
5.Thomasa C. Schellinga filozofia wojny, czyli teoria gier a wojna
Mgr Radosław Plato, Uniwersytet Szczeciński
6. Miasto jako przestrzeń konfliktu: wpływ irracjonalnych komponentów struktury miejskiej/Город как пространство где воплощается конфликт: влияние иррациональных компонентов городской структуры
Mgr Ksenia Gurżi, Ukraiński Instytut Strategii Globalnego Rozwoju, Kijów, Ukraina
Panel II - Literaturoznawczy, cz. 2
Godz. 15.00 - 17.45
Prowadzący: dr hab. Anastazja Seul, Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Zielonogórski
1. Spór i wojna w strukturze narracji greckiej tradycji oralnej
Dr Karol Zieliński, Uniwersytet Wrocławski
2. Idea ojczyzny jako wartość kształtująca poetycką eschatologię i poetycki autoportret Tadeusza Gajcego
Mgr Rafał Brasse, Uniwersytet Zielonogórski
3. Czy można nadrobić zaległości w wychowaniu pokoleń? Wojna jako bezwzględna nauczycielka
Mgr Katarzyna Popek, Uniwersytet Łódzki
4. „W Drodze” jako przykład czasopisma wojennego
Mgr Wiolleta Radziejewska, Uniwersytet Zielonogórski
5. Ku reorientacji myślenia studentów: humanistyczny kontekst pokojowej wizji świata
Dr Joanna Kapica-Curzytek, Uniwersytet Zielonogórski
6. Pokój i wojna w metaforach/МИР и ВОЙНА в метафорах
Dr Tatiana Nabierieżniewa, Kijowski Narodowy Uniwersytet im T. Szewczenki, Kijów, Ukraina
Panel III - Politologiczny, cz. 2
Godz. 15.00 - 17.45
Prowadzący: dr hab. Stefan Dudra, prof. UZ, Instytut Politologii, Uniwersytet Zielonogórski
1. Politycy z FDP w sprawie wojny i pokoju
Dr Aleksandra Kruk, Uniwersytet Zielonogórski
2. Wojna (nie)sprawiedliwa? Warunek causa iusta
Mgr Patryk Petrus, Uniwersytet Zielonogórski
3. Wojna czy pokój? Analiza stosunków chińsko-tajwańskich
Mgr Ewa Świętek, Uniwersytet Zielonogórski
4. 'Co by było gdyby? Hipotetyczna refleksja nad krajobrazem III wojny światowej'
Dr Piotr Pawlak, Instytut Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie
5. Polska wobec problemu Państwa Islamskiego
Dr Piotr Pochyły, Uniwersytet Zielonogórski
6. Wojny pogodowe – spekulacje, a fakty
Mgr inż. Robert Zielonka, Uniwersytet Zielonogórski
7. Wojna i pokój jako temat literatury kurdyjskiej/War and peace as a theme in Kurdish literature
Dr Farhang M. Muhamad, Salahadin University – Erbil, Irak
8. Etapy formowania się doktryny „Ruskiego Świata” oraz jej rola we wschodnioukraińskim konflikcie/Этапы формирования доктрины “Русский мир” и ее роль в восточноукраинском конфликте
Władimir Gurżi, Ukraiński Instytut Strategii Globalnego Rozwoju, Kijów, Ukraina
Dyskusja
