Prof. dr hab. Małgorzata Mikołajczak z Zakładu Literaturoznawstwa Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego została wybrana na prezesa Lubuskiego Towarzystwa Naukowego. Profesor M. Mikołajczak zastąpiła na tej funkcji prof. Józefa Korbicza, który od 1987 r. jest członkiem LTN, natomiast funkcję prezesa pełnił od 1991 r.
Wybory odbyły się 29 czerwca br. podczas Walnego Zgromadzenia LTN w Bibliotece UZ, a kadencja nowego Zarządu rozpoczęła się 1 lipca br. W jego skład, poza nową Prezes, weszli:
dr hab. Maria Zielińska, prof. UZ - wiceprezes LTN
prof. Bogumiła Burda
prof. Witold Jarczyk
dr hab. Ewa Pasterniak-Kobyłecka, prof. UZ
prof. Józef Korbicz
prof. Andrzej Obuchowicz
dr Edyta Mianowska - sekretarz LTN.
W nowej kadencji Lubuskie Towarzystwo Naukowe będzie kontynuowało dotychczasową działalność, realizując cele określone w statucie Stowarzyszenia - są nimi wspieranie i propagowanie nauki, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb gospodarki i kultury regionu lubuskiego oraz integracja środowiska naukowego. - Będziemy realizować te cele organizując sympozja i konferencje, publikując prace naukowe i popularyzując wyniki badań w ramach zainicjowanych przez prof. Józefa Korbicza otwartych spotkań z nauką. Zależy nam na współpracy z towarzystwami oraz instytucjami naukowymi, które działają w kraju i za granicą, w pierwszym rzędzie z Uniwersytetem Zielonogórskim, odgrywającym główną rolę naukową w regionie. Chcemy, by nasze działania łączyły środowisko badaczy i wspierały inicjatywy służące rozwojowi Ziemi Lubuskiej. Mamy nadzieję, że jedną z takich inicjatyw stanie się cykl konferencji „Region w dialogu", w ramach których zaproponujemy zintegrowane badania regionalistyczne. - powiedziała prof. Małgorzata Mikołajczak.
Małgorzata Mikołajczak ukończyła I Liceum Ogólnokształcące w Zielonej Górze. W latach 1985-1990 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie uzyskała stopień magistra filologii polskiej na podstawie rozprawy zatytułowanej „Rozmyślania” Antoniego Langego. Kompozycja, podmiot liryczny, świat przedstawiony. Po ukończeniu studiów przez cztery lata pracowała jako nauczyciel języka polskiego w szkole średniej, najpierw we Wrocławiu, następnie w Zielonej Górze. W 1993 r. podjęła pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze, przez rok jeszcze nauczając w szkole. Została asystentem w Zakładzie Teorii Literatury, którym kierował prof. Czesław P. Dutka – pod jego opieką promotorską napisała doktorat poświęcony poezji Urszuli Kozioł, który obroniła na Uniwersytecie Wrocławskim w 1998 r. (Podjąć przerwany dialog. O poezji Urszuli Kozioł, „Universitas” Kraków 2000).
Po obronie doktoratu Małgorzata Mikołajczak podjęła badania nad twórczością Zbigniewa Herberta. Początkowo analizowała wersyfikację utworów poety i w 2004 r. – konsultując swoje rozpoznania z prof. Lucyllą Pszczołowską oraz z prof. Teresą Dobrzyńską z Instytutu Badań Literackich PAN – opublikowała książkę „W cieniu heksametru”. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta. Trzy lata później w prestiżowej serii „Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej” wydała monografię Pomiędzy końcem i apokalipsą. O wyobraźni poetyckiej Zbigniewa Herberta, która stała się podstawą procedury habilitacyjnej. Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa otrzymała 16 grudnia 2008 roku na mocy uchwały Rady Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego.
W 2010 r. Małgorzata Mikołajczak została zatrudniona na stanowisku profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Zielonogórskiego. W międzyczasie, po przejściu na emeryturę prof. Czesława P. Dutki w 2006 r. objęła funkcję kierownika Zakładu Teorii Literatury (obecnie Zakładu Teorii Literatury i Krytyki Literackiej). Od października 2013 r. pełni również funkcję kierownika nowo powołanych literaturoznawczych studiów doktoranckich. Jest opiekunem naukowym Koła Doktorantów Literaturoznawców oraz – od początku pracy na uczelni – opiekunem naukowym (wspólnie z dr hab. Anastazją Seul) Studenckiego Koła Literaturoznawców.
Małgorzata Mikołajczak w dorobku naukowym ma 5 książek autorskich, 13 książek zredagowanych lub współredagowanych, ponad 150 rozpraw, studiów, szkiców krytycznych i recenzji, publikowanych m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Ruchu Literackim”, „Zagadnieniach Rodzajów Literackich”, „Tekstach Drugich”, „Twórczości”, „Odrze”, „Kwartalniku Artystycznym”. Do czasu habilitacji jej prace badawcze koncentrowały się na kwestiach poetyki i interpretacji poezji współczesnej oraz na związkach tej poezji z tradycją literacką, a główny krąg jej zainteresowań stanowiła herbertologia. Analizy wierszy Herberta poprowadziły badaczkę w stronę metafizycznej wyobraźni poety; w swoich kolejnych pracach Małgorzata Mikołajczak podjęła próbę rewizji wizerunku autora Pana Cogito jako pisarza-klasyka i pokazała romantyczne rysy jego twórczości, otwierając tym samym nowy rozdział w badaniach herbertologicznych. Zwieńczeniem tego etapu pracy naukowej stała się książka pt. Światy z marzenia. Echa romantyczne w poezji Zbigniewa Herberta (Kraków 2013).
Po uzyskaniu habilitacji badaczka skupiła się na zagadnieniach dotyczących literatury regionalnej, którą zaczęła badać w perspektywie nowych orientacji metodologicznych (głównie badań kulturowych i geopoetyki). W 2010 r. powołała Pracownię Badań nad Literaturą Regionalną. Rok później opublikowała książkę pt. Zbliżenia. Studia i szkice poświęcone literaturze lubuskiej, która zainicjowała serię Historia Literatury Pogranicza (w latach 2011-2014 w ramach serii ukazały się cztery monografie). Zorganizowała także konferencję na temat literatury lubuskiej, której pokłosiem stała się książka pt. Miejsce i tożsamość. Literatura lubuska w perspektywie poetyki przestrzeni i antropologii (2012) współredagowana z doktorantkami – Kamilą Giebą i Mariką Sobczak.
Równocześnie rozpoczęła szeroko zakrojoną współpracę z badaczami literatury regionalnej w Polsce i za granicą. W 2012 r. wspólnie z Komitetem Nauk o Literaturze PAN oraz Instytutem Slawistyki Uniwersytetu w Poczdamie zorganizowała konferencją pod hasłem Nowy regionalizm w badaniach literackich: badawczy rekonesans i zarys perspektyw. W tym samym czasie została kierownikiem międzyuczelnianego zespołu do badania literatury regionalnej. W 2012 r. uzyskała grant Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, a w 2014 r. grant Narodowego Centrum Nauki na realizację trzyletniego nowatorskiego projektu zespołowych badań regionalnych, opracowanego wspólnie z dr hab. Elżbietą Rybicką z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ponadto w 2013 r. została członkiem zespołu grantowego realizującego projekt „Kulturowo-historyczny krajobraz Środkowego Nadodrza” finansowany przez Polsko-Niemiecką Fundację na rzecz Nauki. W tym samym czasie (2013) powołała razem z dr hab. Dorotą Kulczycką, prof. UZ serię wydawniczą „Scripta Humana. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego”.
Małgorzata Mikołajczak jest członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN (w kadencji 2011-2015) oraz rady naukowej „Biuletynu Polonistycznego” wydawanego przez IBL PAN. Należy do rady naukowej Warsztatów Herbertowskich i rad naukowych serii wydawniczych „Nowy Regionalizm w Badaniach Literackich” i „Colloquia Orientalia Bialostocensia” (Uniwersytet w Białymstoku), a także do rad naukowych czasopism „Studia Poetica” (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie) i „Filologia Polska” (UZ). Jest przewodniczącą komitetu redakcyjnego serii „Historia Literatury Pogranicza”, zastępcą redaktora naczelnego serii „Scripta Humana. Zielonogórskie Zeszyty Naukowe”, a także redaktorem tematycznym czasopisma „In Gremium” (UZ). Zorganizowała kilkanaście konferencji i sesji naukowych, wzięła udział w ponad 60 konferencjach naukowych w kraju i za granicą. Wypromowała jednego doktora, a obecnie pod jej opieką naukową znajduje się sześcioro doktorantów.
Od początku pracy na uczelni Małgorzata Mikołajczak aktywnie angażuje się w działalność naukowo-popularyzatorską i kulturalną na rzecz regionu. Współtworzyła, a w latach 2001-2002 prowadziła (jako redaktor naczelny) czasopismo kulturalno-literackie „Pro Libris” (obecnie współpracuje z pismem, prowadząc dział poświęcony literaturze lubuskiej). Od 2009 r. zasiada w jury Lubuskiego Wawrzynu Literackiego, współpracuje z instytucjami kulturalno-oświatowymi w Zielonej Górze, prowadzi promocje książek i spotkania autorskie.
