Miło nam poinformować, że 19 lutego br., podczas tegorocznej Gali Nauki Polskiej prof. dr hab. inż. Robert Smoleński, otrzymał nagrodę indywidualną w kategorii: znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej. Przypomnijmy, że profesor R. Smoleński jest dyrektorem Instytutu Automatyki, Elektroniki i Elektrotechniki Uniwersytetu Zielonogórskiego.
W Dniu Nauki Polskiej Minister Edukacji i Nauki, minister Przemysław Czarnek wręczył nagrody wybitnym uczonym reprezentującym różne dziedziny nauki. Laureaci zostali uhonorowani za zasługi w pięciu kategoriach: za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej, organizacyjnej oraz całokształt dorobku. Nazwiska wyróżnionych poznaliśmy podczas Gali Nauki Polskiej.
W 2022 r. Ministerstwo Edukacji i Nauki otrzymało 122 wnioski o przyznanie nagród. Spośród nich 105 zostało skierowanych do oceny merytorycznej. Wnioski oceniał Zespół doradczy składający się z 13 reprezentantów środowiska akademickiego z poszczególnych dziedzin nauki lub sztuki.
Minister Edukacji i Nauki przyznał 66 nagród zarówno na wniosek uprawnionych wnioskodawców, jak i z inicjatywy własnej.
Wyróżnienie w kategorii znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej otrzymało 45 osób, w tym 5 zespołów badawczych. Nagrody przyznano m.in. za:
Profesor R. Smoleński znalazł się wśród 7 naukowców wyróżnionych w tej kategorii, którzy otrzymali nagrody indywidualne. Poniżej lista laureatów:
Działalność profesora R. Smoleńskiego:
prof. dr hab. inż. Robert Smoleński w latach 2020-2021 prowadził badania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) oraz metod zapewnienia wymaganych parametrów jakości dostawy energii elektrycznej. Zagadnienia te stały się szczególnie istotnie w kontekście wyzwań związanych z dokonującą się transformacją energetyczną. Rozwój odnawialnych źródeł energii oraz sektora elektromobilności stanowi istotny problem w prognozowaniu generacji oraz zapotrzebowania na energię elektryczną i wymaga opracowania nowych metod pozwalających na bezprzerwową dostawę energii o wymaganych parametrach jakościowych. Ponadto wprowadzanie inteligentnych technologii wymaga łączenia wrażliwych obwodów kontrolno-pomiarowych i komunikacyjnych z przekształtnikami energoelektronicznymi, będącymi źródłem znacznych zaburzeń elektromagnetycznych. Zapewnienie EMC tych systemów jest wymogiem technicznym oraz legislacyjnym.
W tym czasie prof. Smoleński kierował czterema projektami badawczymi i badawczo-rozwojowymi (dwa Horyzont 2020 i dwa NCBiR) o łącznym budżecie przekraczającym 44 mln. PLN. Wybitny poziom badań realizowanych we współpracy z ośrodkami zagranicznymi zaowocował pozyskaniem dwóch prestiżowych projektów w ramach pierwszego filaru programu UE Horyzont 2020 – Excellent Science. Efektem projektów jest stworzenie europejskich sieci kształcących doktorantów w zakresie specyficznych zagadnień związanych z EMC systemów elektroenergetycznych oraz tzw. inteligentnych miast. W obu projektach istotną rolę odgrywa udział partnerów przemysłowych, którymi są wiodący przedstawiciele branży elektromobilności, automatyki i cyberbezpieczeństwa oraz elektroenergetyki, są to m.in. Jaguar Land Rover, THALES, ABB oraz Enea, Tauron, Solaris, Ursus i zielonogórska Ekoenergetyka. Projekty B+R, realizowane z pozyskanych w trybie konkursowym środków, mają charakter wdrożeniowy i dotyczą istotnych dla gospodarki kraju obszarów. Pierwszym był projekt finansowany z Programu Badań Sektora Elektroenergetycznego (PBSE) NCBiR pt.: „Innowacyjne usługi systemowe magazynów energii zwiększające jakość i wydajność wykorzystania energii elektrycznej (EnergyStore)”, którego celem było opracowanie usług systemowych realizowanych z wykorzystaniem magazynów energii, o parametrach jakościowych nieosiągalnych przy pomocy klasycznych metod. W ramach projektu opracowano, zbudowano oraz przyłączono do sieci nN Enea pięć magazynów energii o łącznej mocy 0,5 MW. Zasobniki magazynów zrealizowano w najbardziej obiecujących technologiach o specyficznych parametrach predestynujących do świadczenia poszczególnych typów usług z zakresu poprawy jakości energii. Jedną z funkcjonalności magazynów jest regulacja napięcia zapobiegająca odłączaniu prosumentów, występującemu w sprzyjających warunkach atmosferycznych, ze względu na lokalny wzrost napięcia powodowany znaczną mocą wprowadzaną do systemu. Projekt wyróżniony został nagrodą Innowatory „Wprost” 2021. W ramach drugiego projektu pozyskanego z NCBR Szybka Ścieżka pt.: „Opracowanie przemysłowych przekaźników bistabilnych oraz przemysłowej technologii ich produkcji” realizowanego z lubuską firmą Relpol (6% rynku) opracowano i zrealizowano prototyp przekaźnika bistabilnego charakteryzującego się drastycznym zmniejszeniem zużycia energii. Ponadto opracowano koncepcję prototypowej, zrobotyzowanej linii do produkcji przekaźników. Zakładana w projekcie wydajność linii to około 15 przekaźników na minutę i około 5 milionów przekaźników rocznie.
Potwierdzeniem wysokiego poziomu naukowego prac o charakterze aplikacyjnym było opublikowanie w latach 2020-2021 ośmiu artykułów naukowych ze współautorami będącymi członkami zespołów kierowanych przez prof. Smoleńskiego.
Wniosek konkursowy prof. Smoleńskiego wsparli wybitni naukowcy prof. Frede Blaabjerg oraz prof. Mariusz Malinowski z którymi prowadzona jest stała współpraca i tworzone są wspólne publikacje w prestiżowych czasopismach (IEEE Transactions on Power Electronics, IEEE Transactions on Energy Conversion). (bio w załączniku)