Miło nam poinformować, że Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Andrzej Duda, nadał tytuł profesora nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki medyczne dr. hab. Radosławowi Januchowskiemu z Katedry Anatomii i Histologii Instytutu Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Prof. dr hab. Radosław Januchowski urodził się w 1978 r. w Poznaniu. W roku 1997 rozpoczął studia na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na kierunku biotechnologia. Studia ukończył w 2002 r. uzyskując tytuł magistra biotechnologii przygotowując pracę magisterską w Zakładzie Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu pt. Porównanie indorubiny i betanaftoflawonu jako induktorów zależnych od receptora Ah aktywności enzymatycznych. W latach 2002-2006 był doktorantem na Akademii Medycznej w Poznaniu. Studia doktoranckie zakończył obroną rozprawy doktorskiej pt. Ekspresja genów wybranych białek uczestniczących w przenoszeniu sygnału wewnątrzkomórkowego w limfocytach T CD4+ w przebiegu tocznia rumieniowatego układowego. Następnie w latach 2007-2008 odbył staż podoktorski na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Harvarda w Bostonie. Staż podoktorski był kontynuacją badań nad toczniem rumieniowatym układowym. Po powrocie do Polski pracował w latach 2009-2020 w Katedrze Histologii i Embriologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Cała praca naukowa prof. R. Januchowskiego dotyczyła molekularnego podłoża oporności na chemioterapię w raku jajnika. Pierwszym etapem badań było stworzenie własnych modeli badawczych. W latach 2009-2015 z linii komórkowych raka jajnika wrażliwych na leki cytotoksyczne: W1, A2780 i SKOV-3 wyprowadził w sumie 17 linii opornych na leki stosowane w pierwszej i drugiej linii chemioterapii raka jajnika opracowując trzy niezależne modele rozwoju oporności na chemioterapię w tym nowotworze. W tym okresie praca badawcza dotyczyła głównie oporności krzyżowej na leki cytotoksyczne. Badania finansował z projektu NCN OPUS, pt. Zmiany ekspresji i lokalizacji komórkowej białek odpowiedzialnych za oporność wielolekową komórek nowotworowych w odpowiedzi na działanie cytostatyków, którego był kierownikiem. W tym czasie stworzył swój pierwszy zespół badawczy.
Po dokładnym scharakteryzowaniu modeli R. Januchowski skierował badania na rolę nowotworowych komórek macierzystych w rozwoju oporności na chemioterapię. Uzyskał kolejny projekt NCN OPUS (2015-2020) pt. Ścieżki sygnalizacyjne nowotworowych komórek macierzystych jako cel terapeutyczny w leczeniu raka jajnika.
Jednocześnie zaczął prowadzić badania nad rolą macierzy zewnątrzkomórkowej w oporności na chemioterapię. Rezultatem prowadzonych
badań było stworzenie nowego modelu rozwoju oporności, który łączył model nowotworowych komórek macierzystych z modelem opartym o ekspresję składników macierzy zewnątrzkomórkowej.
Podsumowaniem prowadzonych badań była rozprawa habilitacyjna pt. Określenie roli nowotworowych komórek macierzystych oraz ekspresji białek macierzy zewnątrzkomórkowej w rozwoju oporności na chemioterapię w raku jajnika - 2017 r. W tym samym roku uzyskał projekt NCN Sonata Bis pt. Ocena roli nowotworowych komórek macierzystych w produkcji macierzy zewnątrzkomórkowej i oporności raka jajnika na cytostatyki, który zakończył w roku 2022 kontynuując tematykę badań. Efektem otrzymania projektu było również utworzenie nowego (drugiego) zespołu naukowego.
Od września 2020 r. prof. R. Januchowski rozpoczął pracę w Katedrze Anatomii i Histologii, Instytutu Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Zielonogórskiego. W roku 2022 uzyskał dwa projekty OPUS pt. Analiza ekspresji SEMA3A, PCDH9 i S100A3 w progresji raka jajnika i oporności na leki cytotoksyczne oraz Nowa strategia terapeutyczna zwiększająca wrażliwość na chemioterapię w leczeniu raka jajnika oparta o modulowanie aktywności kanonicznej i niekanonicznej ścieżki sygnałowej Sonic Hedgehog, które obecnie realizuje wraz z nowym zespołem.
Dzięki uzyskaniu obu projektów oraz dofinansowaniu z uczelni wspólnie z zespołem udało się utworzyć Laboratorium Biologii Molekularnej i Komórkowej. Obecnie prowadzone prace dotyczą różnych aspektów oporności na leki cytotoksyczne w raku jajnika, a w szczególności wspomagania klasycznej chemioterapii terapią nakierowaną na ścieżki sygnalizacyjne nowotworowych komórek macierzystych.
Dorobek naukowy:
Autor 52 publikacji, w tym 20 jako pierwszy autor, 17 jako ostatni autor.
Zdjęcia: prof. dr hab. Radosław Januchowski; fot. archiwum prywatne
