W dniach 19-21 kwietnia br. w Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego odbywa się XIII Forum Kultury Słowa – cykliczne, ogólnopolskie wydarzenie organizowane przez Radę Języka Polskiego PAN. Współorganizatorami są Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego i Fundacja PRO.PL. Tematem tegorocznej edycji jest Świadomość językowa dawniej i dziś.
Ta edycja Forum Kultury Słowa jest pierwszą po 4-letniej, pandemicznej przerwie. Pierwszą w formule hybrydowej i pierwszy raz odbywającą się w Zielonej Górze. Frekwencja dopisała, ponieważ swój udział zadeklarowało ponad 100 osób – stacjonarnie i online. Obrady są poświęcone świadomości językowej Polaków wczoraj i dziś. Otworzyła je przewodnicząca Rady Języka Polskiego, dr hab. Katarzyna Kłosińska, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, oraz prof. dr hab. Wojciech Strzyżewski, rektor Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Forum Kultury Słowa (FKS) – to cykl ogólnopolskich interdyscyplinarnych konferencji dotyczących komunikacji językowej. Występująca w nazwie cyklu „kultura słowa” winna być rozumiana szeroko, w kontekście społecznym i kulturowym. Konferencje tworzące cykl Forum Kultury Słowa umożliwiają wymianę poglądów przedstawicieli różnych nauk zainteresowanych problematyką spotkań.
– Zastanawiamy się nad funkcjonowaniem języka w społeczeństwie. Tegoroczna konferencja dotyczy tego co Polacy sądzą o języku, jak się kształtowała świadomość językowa, czyli co wpływało na to, że tak myślimy o naszym języku. Co wpływa na niego teraz, jaki jest wpływ nowych technologii. Zwrócimy też uwagę na małe ojczyzny, czyli gwary, język pogranicza, język regionalny. – tłumaczy cel tegorocznej edycji prof. Katarzyna Kłosińska - przewodnicząca Rady Języka Polskiego.
Konferencja ma charakter interdyscyplinarny. Jest skierowana do językoznawców, socjologów, politologów, historyków. Podczas tegorocznej edycji łączy ich próba odpowiedzenia na pytanie czym jest świadomość językowa:
– Czym jest świadomość, to się okaże po tych trzech dniach spotkań. Niewątpliwie inaczej świadomość językową rozumieją językoznawcy, np. normatywiści, którzy chcieliby, żeby świadomość językowa wiązała się z umiejętnością poprawnego mówienia, ale inaczej świadomość językową rozumieją socjologowie, jeszcze inaczej psychologowie i jeszcze inaczej prawnicy. Na pytanie „czym jest świadomość” odpowiedź brzmi: „to zależy kto na to pytanie odpowiada” - wyjaśnia Agata Hącia z Fundacji Pro.PL.
Jedną z cech wyróżniających FKS spośród innych konferencji jest to, że tyle samo czasu przeznacza się na wygłoszenie referatów i na dyskusję. Dzięki temu wszyscy uczestnicy – i referenci, i dyskutanci – korzystają z obecności na Forum na równych prawach.
Obrady odbywają się zawsze w sesjach plenarnych, tak by każdy miał możność wysłuchania wszystkich wystąpień i uczestnictwa we wszystkich dyskusjach. Od VIII FKS obradom towarzyszą równoległe warsztaty i sesje plakatowe.
- Siłą tego Forum jest wymiana myśli, doświadczeń. To, że tak dużo czasu zarezerwowano na dyskusje, to nie jest przypadek, bo te dyskusje są rejestrowane, później spisywane i dzięki temu rodzą się różne pomysły na styku dyscyplin. Bardzo bliskie są mi dyskusje politologów, komunikacja społeczna, którą zajmuję się na co dzień. Debata publiczna – nie jest wyłącznie językowa i nie w ten sposób powinniśmy na nią patrzeć. Mamy nadzieję, że Forum zaowocuje wspólnymi pomysłami badawczymi. Bardzo nam zależy, żeby rozwijać współpracę z innymi ośrodkami naukowymi w kraju i mamy również nadzieję, że zaszczepimy wśród studentów zainteresowanie językiem, świadomością językową w polszczyźnie – podsumowuje prof. Magdalena Steciąg z Instytutu Filologii Polskiej UZ, współorganizatorka konferencji.
Forum Kultury Słowa odbywa się od 1995 r. co 2 albo 3 lata, za każdym razem w innym ośrodku akademickim. Wszystkie dotychczasowe konferencje zostały uznane przez środowisko naukowe za ważne spotkania intelektualne, dające okazję do dyskusji o komunikacji językowej w Polsce – nie tylko w dobie przemian.
Jednym z pomysłodawców Forum Kultury Słowa jest prof. Walery Pisarek, pierwszy przewodniczący Rady Języka Polskiego. Rada jest głównym organizatorem Forum od 1997 r. Od 1999 r. nad cyklem FKS czuwa dr hab. Katarzyna Kłosińska, prof. UW.
--
Zdjęcia: K. Adamczewski
1) uczestnicy XIII Forum Kultury Słowa
2) uczestnicy XIII Forum Kultury Słowa
3) Rektor Uniwersytetu Zielonogórskiego - prof. dr hab. Wojciech Strzyżewski
4) prof. Katarzyna Kłosińska - przewodnicząca Rady Języka Polskiego
5) Agata Hącia z Fundacji Pro.PL
6) prof. Magdalena Steciąg